Iwanowska Wilhelmina
Data i miejsce urodzenia: 2 września 1905 roku w Wilnie (Litwa)
Data i miejsce śmierci: 16 maja 1999 roku w Toruniu
Iwanowska przybyła Torunia 14 lipca 1945 roku wraz z grupą byłych pracowników Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie.
Iwanowska to wybitna postać polskiej astronomii. Na początku 1927 roku rozpoczęła pracę w Obserwatorium Astronomicznym w Wilnie, będąc wówczas studentką matematyki Uniwersytetu Stefana Batorego. W 1933 roku obroniła doktorat, od 1937 roku – docent. Członkini wielu polskich i zagranicznych towarzystw naukowych: m.in.: w Wielkiej Brytanii, Kanadzie, Belgii, Włoszech. Współzałożycielka Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu i jego pracownik do przejścia na emeryturę w 1976 roku, pozostając dalej aktywną naukowo. Iwanowska to pierwszy mianowany w Polsce profesor(ka) astrofizyki (1946). Najważniejszym osiągnięciem naukowym Iwanowskiej było ustalenie nowej skali odległości we wszechświecie. Inicjatorka i orędowniczka rozwoju radioastronomii. Na czele „toruńskiej astronomii” stała przez 24 lata. W latach 1956 – 1976 szefowa Toruńskiej Pracowni Astrofizyki Centrum Astronomicznego im. Mikołaja Kopernika. Dzięki Iwanowskiej w obserwatorium UMK w Piwnicach zainstalowano w 1962 roku do dziś największy teleskop w Polsce.
- Doctor honoris causa na trzech uczelniach wyższych: University of Leicester (Wielka Brytania), University of Manitoba w Winnipeg (Kanada) oraz Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.
- W latach 1973-1798 wiceprezydent Międzynarodowej Unii Astronomicznej,
- Honorowa członkini Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii,
- Polskiego Towarzystwa Astronomicznego oraz Towarzystwa Naukowego w Toruniu,
- Honorowe Obywatelstwo Torunia (1997)
Krzyż Wielki Orderu Odrodzenia Polski (1995)
Uchwała nadania Krzyża Kawalerskiego Odrodzenia Polski | |
Inwentarz archiwalny IPN | www |
Katalog Worldcat | www |
O planetoidzie „Iwanowska” | www |
Katalog Nukat | www |
Iwanowska Wilhelmina prof. UMK – wybrane prace | www |
Prof. Wilhelmina Iwanowska patronką programu NAWA |
www |
O planetoidzie „Iwanowska” | www |
Wilhelmina Iwanowska na kanale „Kobiety Torunia” | |
Teleskop w obserwatorium w Toruniu | OGLĄDAJ |
20-ta rocznica śmierci Wilhelminy Iwanowskiej | OGLĄDAJ |
astronomka, profesorka, naukowczyni, doktorka, docentka, astroficzyczka, społeczniczka
- Pracownicy nauki i dydaktyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 1945 – 1994. Materiały do bibliografii, pod red. S. Kalembki, Toruń 1995, s. 278 – 279,
- Woszczyk A., Wilhelmina Iwanowska (1905-1999), Rocznik Toruński 1999, T. 26, s. 189-195.
Fotografia: Ze zbiorów Archiwum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu